تاثیر بنیه بذر بر جوانه زنی و فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز در مراحل اولیه جوانه زنی در دو رقم کلزا ( L. Brassica napus)

زوال یا پیری بذر یکی از عوامل کاهش‌دهنده بنیه و محدودکننده جوانه زنی در بذر می باشد. شناسایی عوامل فیزیولوژیکی تاثیر گذار بر زوال بذر بسیار با اهمیت می باشد. این تحقیق با هدف تعیین صفات جوانه زنی و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت کاتالاز و پراکسیداز در مراحل اولیه جوانه زنی در دو رقم کلزا با بنیه‌های متفاوت صورت گرفت. آزمایش در طی سالهای 1383 و 1384 در آزمایشگاه بذر و بیوتکنولوژی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده علوم زراعی و دامی دانشگاه تهران (کرج) انجام شد. این تحقیق به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرارانجام شد. ارقام کلزای مورد استفاده شامل رقم Option 500 (بهاره) و رقم Licord (پائیزه) بودند. ابتدا آزمون استاندارد جوانه‌زنی به منظور تعیین قوة نامیه روی ارقام کلزا انجام شد. سپس بذرها به منظور ایجاد بنیه‌های متفاوت تحت آزمون پیری زودرس در زمانهای دو، پنج و هشت روز قرار گرفتند. در آزمایشات انجام شده صفات درصد، شاخص و سرعت جوانه‌زنی اندازه‌گیری شد. برای تعیین نقش آنزیم های آنتی اکسیدانت در بنیه بذر، فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز در این ارقام تحت تیمار بنیه قوی و ضعیف در مراحل اولیه جوانه زنی بررسی شد. نتایج نشان داد که بنیه ضعیف بذر سبب کاهش درصد، شاخص و سرعت جوانه‌زنی شد. تفاوت بین ارقام معنی‌دار بود. رقم Licord با بنیه قوی تر درصد، شاخص و سرعت جوانه زنی بیشتری را نسبت به رقم Option 500 نشان داد. نتایج حاصل از اندازه‌گیری فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز نشان داد که بنیه ضعیف سبب کاهش فعالیت آنزیم‌ها می‌شود. بذرهای با بنیه ضعیف فعالیت آنزیمی کمتری را در مراحل اولیه جوانه‌زنی نسبت به بذرهای شاهد نشان دادند. رقم Licord با بنیه‌ بالاتر فعالیت آنزیمی بیشتری را نسبت به رقم Option 500 نشان داد.